ADIMEN EMOZIONALA

     Errealitate bat da, jaiotzen garenetik emozioak gure bizitzan daudela. Emozioak gure garapen kognitiboan funtsezko garrantzia dauka, gure izaeran eta besteekin harremanak izaten ditugun momentuan ere.

Autore asko eta askoren ustean, umeek bere aita eta amarekin daukaten harremana, hurrengo urteetan izango dituzten harremanetan adieraziko direla, izugarrizko eragina baitu. Eta honek erlazioetan eta eskolako emaitzetan ere agertuko da.

     Adimena, perspektiba askoren inguruan lantzen den gaia daukagu, orain arte irakurri ditudan liburuen arabera Gardner eta Goleman oso interesgarriak iruditu zaizkit, eta batez ere adimen emozionalari buruz hitz egiten dutenean. Hau txikitatik landu behar dela uste dut, eta batez ere eskolan, behintzat niri funtzekoa iruditzen zait arlo honetan umeak hezitzea. Nola sentitzen diren adieraztea, zer egin dion horrela sentiaraztea? Nola konpondu edo nola kudeatu emozio eta sentimendu horiek… guztiz beharrezkoa ikusten dut pertsona guztion bizitzan eta lehen-bailen hastea beharrezkoa ikusten dut.

     Teoria batzuen arabera, adimen emozionala eskolako emaitzekin eta erlazio interpertsonekin erlazio estua daukate. 

     Gardner-en teoriaren arabera 7 adimen mota daude. Hauetatik bi oso estuki erlazionatuta daude eremu sozialarekin eta emozioekin: adimen interpertsonala eta intrapertsonala. Interpertsonala bakoitzak besteekin erlazionatzeko gaitasuna bezala ulertu ahal dezakegu, intrapertsonala norbera bere buruarekin eta bere emozioak kudeatzeko gaitasun bezala ulertzen da. Biak oso garrantzitsuak dira bizitzarako.  Zu ondo sentitzen ez bazara oso zaila izango da besteekin ondo egotea ere.

     Gainera gaur egun, eskolaren ikuspegia aldatzen ari da ere, eta gizarte bera aldaketa ugari jasatzen ari ditu.    Adibidez, gaur egun gure gizartean etorkin askorekin bizitzen gara, eta eskolan kulturaniztasunarekin lan egiten dugu. Ume hauek oso egoera larriak bizitzen dituzte bai etxean, baita eskolan ere. Aldaketa ugari sentitu dituztelako oso denbora laburrean, eta beraien behar afektiboei erantzuna eman behar diegu. Laguntasuna bilatuko dute klasean, beste umeekin, maitasuna gure partez. Oso inportantea iruditzen zait ere adimen emozionala arlo hau tratatzeko orduan. Ume hauek lutoan daude, bere herrialdetik alde egin dute, eta beraiekin mamu asko dakartzate, sentimendu asko eta gehienak ez oso onak, horregatik erantzuna baikorra eta harrera ona eman behar diegu.

     Goleman aholkatzen dudan liburu bat idatzi zuen: “La inteligencia emocional” izenburua duena. Definizioa: bakoitza bere sentimenduekin kontaktuan egoteko gaitasuna da, sentimenduak zeintzuk diren jakinda, jarrera bat edo beste bat izateko gaitasuna izango dugulako, eta besteen sentimenduetara era erraztasun handiz erantzuteko. Guzti honek arrazakeria  eta intolerantzia ekiditen duela esaten du.  Ni guztiz alde nago esaten duenarekin. Lehengo gauza gure burua ezagutze da, eta zer sentitzen dugun jakiten dugunean, gure jarrera hobeto bideratzea posiblea izango da, nola sentitzen naiz, zergatik, zer eragin duen, eta zer egingo dudan aldatzeko. Beste alde erlazionatzeko orduan gaitasun hau izan behar dugu, enpatia lantzeko, eta besteen beharretara egokitzeko.

     Eskolan arlo hau gehiago landu behar dela uste dut, asken urteetan, arreta gehiago ematen ari zaio, baina oraindik lan handia dago egiteko.

Haur hezkuntzan hurrengo helburuak lortu ahal dira batik bat:

-        -  Haurren garapen integrala lortzea

-    -   Estrategia onak ematea, umeak konpetentzia onak garatzeko arlo emozionalean, autoestimu ona izan dezaten.

-          - Tolerantzia, errespetua eta jarrera prosozialak bultzatzea

-         -  Inpulsibilatearen kontrola garatzea.

-         -  Taldeka lan egiteko gaitasuna garatu

-          - Autohezagutza eta besteen ezagutzaren alde egin.

-          - Gelaren harremanak eta giroa hobetzeko, besteekiko harremanak gehitu eta hobetu.

-          - …

     
    Helburu guzti hauek eta beste batzuk adimen emozionalarekin erlazionatuta daude. Honetarako komunitate osoko kideen parta hartzea ezinbestekoa da, irakasleak honi buruzko informazioa eta prestakuntza jaso beharko dute, eta klase guztien barneratu beharko da, era nabarmen batean. Sentimenduak eta emozioak ezagutzea bezain garrantzitsua adieraztea ere izango da. Komunikazioa oso inportantea baita gure bizitzaren arlo guztietan.

     Gure eginbeharra umeei emozio ezberdinen arteko bereizketa erakustea izango litzake, umeak pentsatzen eta sentitzen dutena adierazten erakustea, eta besteek errespetuz erantzutea. Honetarako autoestimua, autokontzeptua, eta beste gai batzuk lantzea ezinbestekoa izango da. Haur hezkuntzan jarduera ezberdinekin lantzea posible izango litzake. Gero eta jarduera gehiago ateratzen dira egunero adimen emozionala lantzeko.

     Bukatzeko esatea, izan dudan esperientziagatik aurten praktiketan, emozioak momentu guztietan umeekin daudela, beraiek ez baitute beldurra adierazteko orduan. Baina gure laguntza behar dute, gu gidatu behar ditugu nola egiten den jakiteko. Nola esaten diren gauzak, zergatik sentitzen diren horrela azaltzeko, eta poliki poliki adimen emozionalean hezitzeko. Ezinbestekoa ikusten baitut eta eskola inklusiboaren parterik inportanteenetarikoa ikusten dudalako.